Czym się kierować wybierając pojemnik na ciekły azot?

Niezależnie od tego, czy zamierzasz ciekły azot wykorzystywać do domowych doświadczeń lub większych pokazów, czy może w celach medycznych lub naukowych, czy jesteś fanem nowoczesnej gastronomii – pojemnik na ciekły azot będzie Ci potrzebny wcześniej jeszcze, niż sam płyn. Po czym poznać odpowiedni do Twoich zastosowań?

Ciekły azot – skąd to zamieszanie?

Dlaczego ciekły azot zaczął zyskiwać na popularności w ostatnich dopiero dziesięcioleciach, mimo że polscy fizycy skroplili go już końcem XIX w.? Głównie ze względu na rosnącą dostępność oraz jego właściwości. Jest w zasadzie nieszkodliwy – bezbarwny i bezwonny, niepalny i nie przyczynia się do efektu cieplarnianego (78% składu powietrza to właśnie azot), a skroplony jest wystarczająco zimny (-196°C), by skutecznie chłodzić potężne magnesy w wielu urządzeniach (choćby w Wielkim Zderzaczu Hadronów, ale również w rezonansie magnetycznym). Znalazł szerokie zastosowanie w krioterapii i w dermatologii (np. podczas usuwania mięsaków czy brodawek), ale także w kuchni molekularnej (np. w tzw. anty-grillu).

Naczynie Dewara – właściwy pojemnik na ciekły azot

Widzisz zatem, że jest to płyn, którego nie warto marnować (nie tylko ze względu na cenę). Do przechowywania go wykorzystuje się zatem specjalny pojemnik na ciekły azot, zwany naczyniem Dewara (od nazwiska wynalazcy). Jest to zbiornik przypominający termos – o dwóch ściankach, między którymi panuje techniczna próżnia, znacznie ograniczająca wymianę ciepła z otoczeniem, czyli izolację termiczną. Dlaczego by zatem nie użyć o wiele przecież tańszego termosu? Termos jest dobry do przechowania herbaty lub zupy i zadowolimy się kilkudziesięcioma stopniami Celsjusza; na drugi dzień zwykle będzie już chłodna. Tymczasem w przypadku ciekłego azotu taka zmiana temperatury prowadziłaby do odparowania całej substancji – jakość termosu jest zwyczajnie niewystarczająca.

Jaki pojemnik na ciekły azot do transportu?

Proponowane przez nas dewary transportowe amerykańskiej firmy MVE Cryogenic Biological Equipment cechuje solidna i wytrzymała konstrukcja, dzięki której nie tylko przechowasz ciekły azot przez bardzo długi czas (typowa ich sprawność to 0.1 l/dobę, co oznacza, że dobowa strata azotu to jedynie 100 ml – lub inaczej, pełny, 16-litrowy zbiornik pozostawiony w magazynie po pięciu miesiącach wciąż jeszcze będzie miał wewnątrz nieco ciekłego azotu), ale również będziesz mógł go bezpiecznie przemieszczać (pamiętając o zachowaniu jego pionowej pozycji) – zwłaszcza w tandemie z oferowanym przez nas wózkiem transportowym.

Czy możesz używać tego samego Dewara w laboratorium?

W zasadzie nic nie stoi na przeszkodzie, aby tak uczynić. Po co zatem biologiczny pojemnik na ciekły azot? Jest to kwestia wygody i nie należy jej bagatelizować: wprawdzie możesz po prostu wrzucić zasoby biologiczne do Dewara, w ten sposób skutecznie je zamrażając, jednak… jak zamierzasz je potem wydostać? Zbiorniki biologiczne wyposażone są w zdecydowanie większy otwór wlotowy, co z jednej strony redukuje nieco ich sprawność, z drugiej jednak – pozwala na bezproblemowe umieszczanie i wyciąganie biobankowanego materiału. Biologiczne Dewary w komplecie posiadają dedykowane kanistry lub kasety na wysięgniku, które pomieszczą – zależnie od wielkości – nawet kilka tysięcy próbek.